Pies a prawo

Posiadanie psa łączy się z obowiązkami wynikającymi nie tylko z potrzeby zapewnienia mu tego, co niezbędne dla jego zdrowia i dobrego samopoczucia, ale także z konieczności zagwarantowania bezpieczeństwa osobom i zwierzętom, które będą przebywały w jego towarzystwie. Niektóre z tych obowiązków są regulowane przez prawo. Poniżej omawiamy najważniejsze przepisy.

Jeśli chodzi o warunki optymalne dla życia i zdrowia psa, zgodnie z prawem musi on mieć zapewnioną ochronę przed mrozem, upałem i opadami atmosferycznymi oraz dostęp do światła dziennego. Nie można również trzymać psa na uwięzi krótszej niż 3 metry ani przez czas dłuższy niż 12 godzin. Od niedawna w Polsce zabronione jest tzw. kopiowanie, czyli przycinanie uszu i ogona, które kiedyś było stosowane u niektórych ras, by nadać psom wygląd zgodny z wzorcem albo w celach użytkowych.

Szczepienia ochronne są niezbędne nie tylko dla zdrowia psa, ale też dla wyeliminowania ryzyka zarażenia ludzi i innych zwierząt. Według polskiego prawa, wszystkie psy muszą być zaszczepione przeciw wściekliźnie – po raz pierwszy do końca czwartego miesiąca życia, a następnie co roku. Jest wiele sytuacji (np. podróż z psem), w których musimy mieć przy sobie książeczkę zdrowia psa z odnotowanym aktualnym szczepieniem. Szczepienia przeciw wściekliźnie są ewidencjonowane, a niektóre kliniki weterynaryjne wydają specjalne znaczki z numerem identyfikacyjnym do zawieszenia na obroży psa, by w razie pogryzienia można było łatwo potwierdzić, że jest on zaszczepiony.

Aby pies nie stanowił zagrożenia w miejscach ogólnodostępnych, nie można go wypuszczać bez kontroli i oznakowania umożliwiającego identyfikację właściciela (chip, tatuaż, obroża z adresówką). Nie oznacza to jednoznacznie konieczności wyprowadzania psa tylko na smyczy i w kagańcu. Jednak taki przymus może być nałożony przez odrębne przepisy i regulaminy (np. obowiązujące w konkretnej miejscowości czy na terenie konkretnego obiektu) – dlatego zawsze należy zwrócić uwagę, czy w danym miejscu obowiązują zasady dotyczące psów. Dla straży miejskiej pojęcie „kontroli psa” jest zwykle równoznaczne z trzymaniem go na smyczy. Wymóg ten nie dotyczy ogrodzonych terenów prywatnych oraz wybiegów specjalnie przeznaczonych dla psów. Kwestia oznakowania też budzi pewne kontrowersje – niektóre gminy wprowadziły obowiązek chipowania psów, a jego niedopełnienie jest karane mandatem. Jednak orzecznictwo sądów (w tym wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego dotyczący uchwały Rady Miasta Siedlce) wskazuje, że nakładanie takiego obowiązku na właścicieli jest bezprawne. Natomiast bez zachipowania nie będziemy mogli otrzymać paszportu dla psa, a w konsekwencji – wyjechać z nim za granicę.

Opłata za posiadanie psa nie jest narzucona przez ogólnokrajową ustawę. Jest ona ustalana indywidualnie przez gminy. Obecnie roczna opłata nie może przekroczyć 120,05 zł za jednego psa. Niektóre gminy rezygnują z niej całkowicie, gdyż występują trudności w jej ściąganiu. Jednak nawet w miejscowościach, gdzie obowiązuje, niektóre osoby są z niej zwolnione – np. osoby niepełnosprawne czy w podeszłym wieku.